Chiến tranh không gian ảo
Việt Long
Chiến tranh không gian ảo là gì? Đó là cuộc chiến tin học. Ngày nay mọi dữ kiện bí mật quốc gia, ngân hàng, kinh tế….trên mọi lãnh vực đều lưu trử trên máy tính điện toán hoặc điều khiển bởi máy tính điện toán. Mặc dù đã có mật mã hoặc được đội ngũ khoa hoạc ngành IT bảo vệ chống tin tặc (kacker), nhưng hacker vẫn có cách mò vào các trung tâm điện tóan chứa dữ liệu để tìm những tin tức bí mật hoặc ăn cắp những kỹ thuật tân tiến quốc phòng, hai đội tin tặc lớn nhất hiện nay ở Trung Cộng và Nga. Dưới đây là bài bình luận đến cuộc chiến tin học, nó còn quan trọng hơn cả chiến tranh nguyên tử.
“Quân đoàn hacker”
Công ty an ninh mạng Mandiant của Hoa Kỳ phổ biến một tài liệu 74 trang hôm thứ ba, tố giác quân đội Trung Quốc chỉ huy cả một đạo quân hàng ngàn tin tặc chuyên đánh phá các trang mạng, trước hết là các mạng của một số cơ quan truyền thông Mỹ, nhiều công ty sản xuất vũ khí quốc phòng, có cả một công ty điều hành phân phối 60% năng lượng điện, gas, xăng dầu cho toàn khu vực Bắc Mỹ.
Đây không phải lần đầu tiên có sự tố giác như vậy từ phía Hoa Kỳ, nhưng đến nay mới có một công ty tư nhân Mỹ chỉ đích danh quân đội Trung Quốc là thủ phạm.
Tuy vậy không phải đến bây giờ chính quyền và quân đội Hoa Kỳ mới biết đến điều này hay chưa có biện pháp nào liên quan đến cuộc chiến tranh mạng.
Điều đặc biệt lần này là công ty Mandiant sau thời gian theo dõi điều tra thu thập dữ kiện đã có đầy đủ chứng cứ về việc đơn vị tin tặc 61398, mà báo chí Mỹ gọi là một “quân đoàn tin tặc” với hằng ngàn nhân viên, thuộc hệ thống chỉ huy của quân đội Trung Quốc, hoạt động từ một Tổng hành dinh là một building 12 tầng nằm trên đường Đại Đồng, quận Phố Đông của thành phố Thượng Hải.
Không phải cả ngàn nhân viên kỹ thuật cao đều có mặt ở đó cùng một lúc, mà đó là nơi đặt các máy chủ và bộ chỉ huy đơn vị, cùng một số nhân viên làm việc thường trực. Mandiant còn có cả một đoạn video mô tả hoạt động xâm nhập của một tin tặc vào hệ thống một công ty bằng cách nào.
Hoa Kỳ đã cảnh giác về những hoạt động xâm nhập trộm cắp như vậy, và đã có nhiều biện pháp ngăn chặn nhưng có vẻ như chưa đủ.
Hôm lễ tấn phong Tổng thống Obama trong nhiệm kỳ thứ nhì, đài CBS nhân việc Tổng trưởng quốc phòng Leon Panetta sắp mãn nhiệm, đã hỏi ông Panetta về những thách đố nào đáng kể đối với nền quốc phòng của Hoa Kỳ trong lúc này. Ông nói ngay đầu tiên rằng “chiến tranh mạng sẽ là một thách đố lớn trong thời gian sắp tới”, sau đó mới nói đến những vấn đề Iran, Bắc Hàn.
Rồi hôm thứ ba 12 tháng này trong diễn văn State of the Union tại Quốc hội, Tổng thống Barrack Obama cũng nhắc đến chiến tranh mạng là một nguy cơ cụ thể, khi ông nói “ ngày nay kẻ thù của Hoa Kỳ cũng đang tìm cách để có khả năng phá hoại mạng lưới điện lực, các cơ sở tài chính, và cả hệ thống kiểm soát không lưu của Mỹ”. Hôm sau Tổng thống Obama ký sắc lệnh tăng cường an ninh không gian mạng và chống tin tặc.
Nhưng Tổng thống Obama vẫn không chỉ đích danh Trung Quốc, trong khi một viên chức cao cấp về quốc phòng của Hoa Kỳ lại so sánh mối đe dọa đó như “những trung tâm chỉ huy vũ khí hạt nhân ở quanh MátX-Cơ-Va” khiến nhiều người đã vội cho là ám chỉ Liên bang Nga.
Để rồi sau đó công ty Mandiant chỉ đích danh nhóm hackers thủ phạm dưới tên APT 1, viết tắt tên Advanced Persistent Threat, hay “Mối đe dọa lâu dài về kỹ thuật cao”, và nói rõ đầu não chủ quản của nó là Quân đội Nhân dân Trung Hoa.
Nhiều nước đã sử dụng
Vì sao người Mỹ không tố cáo đích danh từ đầu để thương lượng hay thách đố trở lại? Lý do là người Mỹ chỉ tố giác cụ thể khi có bằng chứng cụ thể; viên chức kia có thể muốn đánh lạc hướng Trung Quốc trong lúc cuộc điều tra sắp có kết quả.
Thêm vào đó, Trung Quốc thường áp dụng chiến thuật tố ngược lại đối thủ những tội trạng y hệt, như khi bị tố giác xâm phạm nhân quyền thì Bắc Kinh liền tố ngược Hoa Kỳ cũng xâm phạm nhân quyền, kỳ thị người thiểu số, dù đối thủ của Bắc Kinh có làm việc đó hay không. Lần này phát ngôn viên Hồng Lỗi cũng nói Trung Quốc cũng là nạn nhân của tin tặc, do những máy phát xuất từ Hoa Kỳ.
Sự thật thì ai cũng thấy công ty Mandiant của Hoa Kỳ vừa công bố kết quả điều tra sau khi xâm nhập “quân đoàn tin tặc” của Bắc Kinh, trong khi giới bất đồng chính kiến và người thuộc sắc dân bị đô hộ cũng có đánh phá nhiều trang mạng của chính quyền Trung Quốc.
Thực ra Hoa Kỳ và một số quốc gia khác cũng có những hoạt động chiến tranh mạng, nhưng không trực tiếp nhắm vào với Trung Quốc. Người ta tin là Hoa Kỳ và Israel sử dụng Stuxnet, là một phần mềm lợi hại, để làm tê liệt công việc tinh chế uranium của Iran.
Máy ly tâm tách hạt của Iran đã chạy tán loạn không điều khiển được, khiến Iran phải ngưng công tác này một thời gian đến khi giải quyết được vũ khí chiến tranh mạng Stuxnet. Một viên chức Mỹ dấu tên có xác nhận điều này với đài truyền thanh NPR.
Năm 2009, chủ tịch HĐAN quốc gia Georgia, bà Tkeshelashvili, thuyết trình trước hội nghị của cơ quan an ninh GovSec của Hoa Kỳ tại Washington rằng người Nga vào năm 2008 đã tấn công Georgia trên bốn mặt trận: hải, lục, không quân và không gian mạng.
Cuộc tấn công mạng không để lại dấu vết nào của chính quyền hay quân đội Nga, vì hacker toàn là những nhân viên dân sự được mô tả là đội ngũ chuyên viên có tài năng phục vụ thiện nguyện cho xứ sở, mà thực ra là những nhân viên được tuyển mộ để mở mặt trận thứ tư, tuy người ta không thể tìm bằng chứng về điều đó.
Hoa Kỳ công bố chính sách chung về chiến tranh không gian mạng là phòng thủ. Lầu Năm Góc tuyên bố không muốn dùng chiến tranh mạng cho những mục đích thù nghịch.
Tuy vậy giới truyền thông Mỹ cũng ghi nhận một vài lần có những sĩ quan cao cấp của Hoa Kỳ tiết lộ việc sử dụng biện pháp xâm nhập mạng của các lực lượng đối thủ.
Chuyên viên của Hoa Kỳ đã vào không gian mạng của phiến quân Taliban ở Afghanistan, đọc được những lệnh chỉ huy và kế hoạch của phiến quân.
Năm 2009 một tướng lãnh Hoa Kỳ tiết lộ với đài NPR là không quân Mỹ đang chuẩn bị kế hoạch tấn công vào mạng của hệ thống radar và hỏa tiễn phòng không của một nước khác. Vị tướng này còn nói quân đội Mỹ đã có sẵn khả năng đó.
Một sĩ quan không quân khác cũng cho NPR biết cuộc tấn công trên không gian mạng được sử dụng bên cạnh những cuộc oanh kích của không quân, và biện pháp chiến tranh này dễ được sử dụng thường xuyên hơn và tự do hơn những hành động quân sự như oanh tạc hay tấn công vào mục tiêu bằng các hình thức khác.
Một chuyên gia của đại học Yonsei ở Seoul khi được báo chí Mỹ hỏi đã nói rằng ông có nghe tin vụ phóng thử hỏa tiễn của Bắc Hàn hồi tháng tư năm ngoái đã bị phá hỏng bằng cuộc tấn công không gian mạng, nhưng ông nói thêm đó chỉ là giả thuyết không chắc chắn.
Dù sao, điều chắc chắn là các nước đều chuẩn bị cho chiến tranh không gian mạng. Nói sao chăng nữa thì ai cũng biết Trung Quốc đã dùng hackers xâm nhập mạng để lấy thông tin kỹ thuật của hằng chục công ty chế tạo vũ khí quốc phòng, một số công ty thuộc kỹ nghệ sản xuất, công ty kỹ nghệ không gian, cơ quan NASA, cả kỹ nghệ xe hơi…
Rõ nhất là những diễn tiến trên thương trường quốc tế chứng tỏ nhiều điều khoản hợp đồng thương mại hay đấu thầu của các công ty Hoa Kỳ đã bị Trung Quốc lấy trộm.
Hacker của Trung Quốc lấy cắp qua mạng hay bằng cách tuyển mộ những nhân viên cao cấp cũ nắm giữ những kiến thức kỹ thuật hay những thông tin mật về thương mại của những công ty tư nhân và có thể của những cơ quan chính quyền, quân sự, khoa học của Hoa Kỳ.
Công ty Coca Cola đã bị mất mối hợp đồng sáp nhập lớn nhất ở Trung Quốc vì thông tin thương mại bị tiết lộ qua một trong những ngã đó, mà ngã đường không gian mạng có nhiều dấu vết nhất.
Thông tin về khoa học, quân sự và vũ khí mà Trung Quốc lấy được có giá trị tới đâu, thực hay giả, thì tới khi làm ra và thí nghiệm những vũ khí đó để thấy chúng có hiệu quả hay vô dụng, hay phản tác dụng thì mới biết cuộc chiến tình báo trên không gian mạng nghiêng phần thắng về đâu.
Tuy nhiên tới nay người ta tin rằng Bắc Kinh đã lấy cắp được nhiều phần mềm điểu khiển vũ khí từ Mỹ là nguồn chính, cùng với nguồn gốc trộm cắp từ nhiều quốc gia khác.
Không gian ảo quyết định chiến thắng
Ta thử tưởng tượng một nước nào đó phóng hỏa tiễn hạt nhân lên, nhưng hỏa tiễn bị phản-lập-trình để quay ngược lại căn cứ xuất phát; hay hệ thống vệ tinh định vị GPS của Hoa Kỳ bị vô hiệu hóa vào lúc giao chiến, toàn bộ hải lục không quân đều trở thành mù lòa, các hạm đội và phi đoàn không biết mình đang bay đang chạy nơi đâu, đến tọa độ nào, vũ khí bắn ra không biết đường nào tìm đến mục tiêu bằng tọa độ địa lý…
Và không ai liên lạc được với ai khi các vệ tinh truyền tin bị hack, hệ thống chỉ huy liên lạc bị vô hiệu hóa trong thời gian quyết định, cho đến khi được phục hồi bằng các phương tiện cổ điển dự phòng thì có khi đã muộn…
Những độc chiêu này chắc chắn phải được các bên giữ tuyệt mật, chỉ vào lúc khai chiến mới biết mình và đối phương ai thắng ai trong những chiêu thức phù thủy “hô phong hoán vũ, thiên biến vạn hóa” ấy.
Sân chơi bình đẳng
Chiến tranh trên không gian ảo là cuộc chiến tình báo quyết định chiến trường thế giới trong tương lai không xa, trong bối cảnh các bên đều có lực lượng cân bằng hay tương đương về vũ khí, chiến cụ. Nhưng chiến tranh mạng với giá trị quyết định như vậy lại là hình thái chiến tranh ít tốn kém nhất.
Vũ khí của cuộc chiến này chỉ có một thứ: đầu óc thông minh của con người, bên cạnh đó là những máy computer mà giá vài ba trăm chiếc cũng không bằng một chiến đấu cơ tối tân hay tàu ngầm loại nhỏ.
Mọi dân tộc đều thừa khả năng tiến hành cuộc chiến trên những computer ngoại hạng, mà chiến sĩ là những chuyên viên programmer chuyên nghiệp được huấn luyện nhiều năm, có tinh thần yêu nước và trung thành tuyệt đối, còn phải được kiểm soát bằng hệ thống an ninh cảnh giới cao nhất của quốc gia.
Tuy vậy, chiến tranh không gian ảo dẫu là tương lai chiến tranh của loài người, nó vẫn phải đi song song với kỹ thuật vũ khí tối tân siêu việt, nếu không, sẽ chỉ là những âm binh ảo vô hình không thể chinh phục được một mục tiêu sống thực nào.
Bài của Việt Long / RFA
-------------------------------
Chiến tranh không gian ảo là gì? Đó là cuộc chiến tin học. Ngày nay mọi dữ kiện bí mật quốc gia, ngân hàng, kinh tế….trên mọi lãnh vực đều lưu trử trên máy tính điện toán hoặc điều khiển bởi máy tính điện toán. Mặc dù đã có mật mã hoặc được đội ngũ khoa hoạc ngành IT bảo vệ chống tin tặc (kacker), nhưng hacker vẫn có cách mò vào các trung tâm điện tóan chứa dữ liệu để tìm những tin tức bí mật hoặc ăn cắp những kỹ thuật tân tiến quốc phòng, hai đội tin tặc lớn nhất hiện nay ở Trung Cộng và Nga. Dưới đây là bài bình luận đến cuộc chiến tin học, nó còn quan trọng hơn cả chiến tranh nguyên tử.
“Quân đoàn hacker”
 |
| Tranh minh họa "chiến binh không gian ảo", cyber warrior |
Đây không phải lần đầu tiên có sự tố giác như vậy từ phía Hoa Kỳ, nhưng đến nay mới có một công ty tư nhân Mỹ chỉ đích danh quân đội Trung Quốc là thủ phạm.
Phần âm thanh  |
Điều đặc biệt lần này là công ty Mandiant sau thời gian theo dõi điều tra thu thập dữ kiện đã có đầy đủ chứng cứ về việc đơn vị tin tặc 61398, mà báo chí Mỹ gọi là một “quân đoàn tin tặc” với hằng ngàn nhân viên, thuộc hệ thống chỉ huy của quân đội Trung Quốc, hoạt động từ một Tổng hành dinh là một building 12 tầng nằm trên đường Đại Đồng, quận Phố Đông của thành phố Thượng Hải.
Không phải cả ngàn nhân viên kỹ thuật cao đều có mặt ở đó cùng một lúc, mà đó là nơi đặt các máy chủ và bộ chỉ huy đơn vị, cùng một số nhân viên làm việc thường trực. Mandiant còn có cả một đoạn video mô tả hoạt động xâm nhập của một tin tặc vào hệ thống một công ty bằng cách nào.
Hoa Kỳ đã cảnh giác về những hoạt động xâm nhập trộm cắp như vậy, và đã có nhiều biện pháp ngăn chặn nhưng có vẻ như chưa đủ.
Hôm lễ tấn phong Tổng thống Obama trong nhiệm kỳ thứ nhì, đài CBS nhân việc Tổng trưởng quốc phòng Leon Panetta sắp mãn nhiệm, đã hỏi ông Panetta về những thách đố nào đáng kể đối với nền quốc phòng của Hoa Kỳ trong lúc này. Ông nói ngay đầu tiên rằng “chiến tranh mạng sẽ là một thách đố lớn trong thời gian sắp tới”, sau đó mới nói đến những vấn đề Iran, Bắc Hàn.
Rồi hôm thứ ba 12 tháng này trong diễn văn State of the Union tại Quốc hội, Tổng thống Barrack Obama cũng nhắc đến chiến tranh mạng là một nguy cơ cụ thể, khi ông nói “ ngày nay kẻ thù của Hoa Kỳ cũng đang tìm cách để có khả năng phá hoại mạng lưới điện lực, các cơ sở tài chính, và cả hệ thống kiểm soát không lưu của Mỹ”. Hôm sau Tổng thống Obama ký sắc lệnh tăng cường an ninh không gian mạng và chống tin tặc.
Nhưng Tổng thống Obama vẫn không chỉ đích danh Trung Quốc, trong khi một viên chức cao cấp về quốc phòng của Hoa Kỳ lại so sánh mối đe dọa đó như “những trung tâm chỉ huy vũ khí hạt nhân ở quanh MátX-Cơ-Va” khiến nhiều người đã vội cho là ám chỉ Liên bang Nga.
Để rồi sau đó công ty Mandiant chỉ đích danh nhóm hackers thủ phạm dưới tên APT 1, viết tắt tên Advanced Persistent Threat, hay “Mối đe dọa lâu dài về kỹ thuật cao”, và nói rõ đầu não chủ quản của nó là Quân đội Nhân dân Trung Hoa.
Nhiều nước đã sử dụng
 |
| Chuyên viên Trung Quốc trước máy vi tính- chinadefense.mashup.com photo |
Thêm vào đó, Trung Quốc thường áp dụng chiến thuật tố ngược lại đối thủ những tội trạng y hệt, như khi bị tố giác xâm phạm nhân quyền thì Bắc Kinh liền tố ngược Hoa Kỳ cũng xâm phạm nhân quyền, kỳ thị người thiểu số, dù đối thủ của Bắc Kinh có làm việc đó hay không. Lần này phát ngôn viên Hồng Lỗi cũng nói Trung Quốc cũng là nạn nhân của tin tặc, do những máy phát xuất từ Hoa Kỳ.
Sự thật thì ai cũng thấy công ty Mandiant của Hoa Kỳ vừa công bố kết quả điều tra sau khi xâm nhập “quân đoàn tin tặc” của Bắc Kinh, trong khi giới bất đồng chính kiến và người thuộc sắc dân bị đô hộ cũng có đánh phá nhiều trang mạng của chính quyền Trung Quốc.
Thực ra Hoa Kỳ và một số quốc gia khác cũng có những hoạt động chiến tranh mạng, nhưng không trực tiếp nhắm vào với Trung Quốc. Người ta tin là Hoa Kỳ và Israel sử dụng Stuxnet, là một phần mềm lợi hại, để làm tê liệt công việc tinh chế uranium của Iran.
Máy ly tâm tách hạt của Iran đã chạy tán loạn không điều khiển được, khiến Iran phải ngưng công tác này một thời gian đến khi giải quyết được vũ khí chiến tranh mạng Stuxnet. Một viên chức Mỹ dấu tên có xác nhận điều này với đài truyền thanh NPR.
Năm 2009, chủ tịch HĐAN quốc gia Georgia, bà Tkeshelashvili, thuyết trình trước hội nghị của cơ quan an ninh GovSec của Hoa Kỳ tại Washington rằng người Nga vào năm 2008 đã tấn công Georgia trên bốn mặt trận: hải, lục, không quân và không gian mạng.
Cuộc tấn công mạng không để lại dấu vết nào của chính quyền hay quân đội Nga, vì hacker toàn là những nhân viên dân sự được mô tả là đội ngũ chuyên viên có tài năng phục vụ thiện nguyện cho xứ sở, mà thực ra là những nhân viên được tuyển mộ để mở mặt trận thứ tư, tuy người ta không thể tìm bằng chứng về điều đó.
Hoa Kỳ công bố chính sách chung về chiến tranh không gian mạng là phòng thủ. Lầu Năm Góc tuyên bố không muốn dùng chiến tranh mạng cho những mục đích thù nghịch.
Tuy vậy giới truyền thông Mỹ cũng ghi nhận một vài lần có những sĩ quan cao cấp của Hoa Kỳ tiết lộ việc sử dụng biện pháp xâm nhập mạng của các lực lượng đối thủ.
 |
| Sinh viên sĩ quan không quân Hoa Kỳ thao luyện chiến tranh không gian ảo - af.mil photo |
Năm 2009 một tướng lãnh Hoa Kỳ tiết lộ với đài NPR là không quân Mỹ đang chuẩn bị kế hoạch tấn công vào mạng của hệ thống radar và hỏa tiễn phòng không của một nước khác. Vị tướng này còn nói quân đội Mỹ đã có sẵn khả năng đó.
Một sĩ quan không quân khác cũng cho NPR biết cuộc tấn công trên không gian mạng được sử dụng bên cạnh những cuộc oanh kích của không quân, và biện pháp chiến tranh này dễ được sử dụng thường xuyên hơn và tự do hơn những hành động quân sự như oanh tạc hay tấn công vào mục tiêu bằng các hình thức khác.
Một chuyên gia của đại học Yonsei ở Seoul khi được báo chí Mỹ hỏi đã nói rằng ông có nghe tin vụ phóng thử hỏa tiễn của Bắc Hàn hồi tháng tư năm ngoái đã bị phá hỏng bằng cuộc tấn công không gian mạng, nhưng ông nói thêm đó chỉ là giả thuyết không chắc chắn.
Dù sao, điều chắc chắn là các nước đều chuẩn bị cho chiến tranh không gian mạng. Nói sao chăng nữa thì ai cũng biết Trung Quốc đã dùng hackers xâm nhập mạng để lấy thông tin kỹ thuật của hằng chục công ty chế tạo vũ khí quốc phòng, một số công ty thuộc kỹ nghệ sản xuất, công ty kỹ nghệ không gian, cơ quan NASA, cả kỹ nghệ xe hơi…
Rõ nhất là những diễn tiến trên thương trường quốc tế chứng tỏ nhiều điều khoản hợp đồng thương mại hay đấu thầu của các công ty Hoa Kỳ đã bị Trung Quốc lấy trộm.
Hacker của Trung Quốc lấy cắp qua mạng hay bằng cách tuyển mộ những nhân viên cao cấp cũ nắm giữ những kiến thức kỹ thuật hay những thông tin mật về thương mại của những công ty tư nhân và có thể của những cơ quan chính quyền, quân sự, khoa học của Hoa Kỳ.
Công ty Coca Cola đã bị mất mối hợp đồng sáp nhập lớn nhất ở Trung Quốc vì thông tin thương mại bị tiết lộ qua một trong những ngã đó, mà ngã đường không gian mạng có nhiều dấu vết nhất.
Thông tin về khoa học, quân sự và vũ khí mà Trung Quốc lấy được có giá trị tới đâu, thực hay giả, thì tới khi làm ra và thí nghiệm những vũ khí đó để thấy chúng có hiệu quả hay vô dụng, hay phản tác dụng thì mới biết cuộc chiến tình báo trên không gian mạng nghiêng phần thắng về đâu.
Tuy nhiên tới nay người ta tin rằng Bắc Kinh đã lấy cắp được nhiều phần mềm điểu khiển vũ khí từ Mỹ là nguồn chính, cùng với nguồn gốc trộm cắp từ nhiều quốc gia khác.
Không gian ảo quyết định chiến thắng
Ta thử tưởng tượng một nước nào đó phóng hỏa tiễn hạt nhân lên, nhưng hỏa tiễn bị phản-lập-trình để quay ngược lại căn cứ xuất phát; hay hệ thống vệ tinh định vị GPS của Hoa Kỳ bị vô hiệu hóa vào lúc giao chiến, toàn bộ hải lục không quân đều trở thành mù lòa, các hạm đội và phi đoàn không biết mình đang bay đang chạy nơi đâu, đến tọa độ nào, vũ khí bắn ra không biết đường nào tìm đến mục tiêu bằng tọa độ địa lý…
Và không ai liên lạc được với ai khi các vệ tinh truyền tin bị hack, hệ thống chỉ huy liên lạc bị vô hiệu hóa trong thời gian quyết định, cho đến khi được phục hồi bằng các phương tiện cổ điển dự phòng thì có khi đã muộn…
 |
| Chiến tranh không gian ảo - foreignpolicy image |
Sân chơi bình đẳng
Chiến tranh trên không gian ảo là cuộc chiến tình báo quyết định chiến trường thế giới trong tương lai không xa, trong bối cảnh các bên đều có lực lượng cân bằng hay tương đương về vũ khí, chiến cụ. Nhưng chiến tranh mạng với giá trị quyết định như vậy lại là hình thái chiến tranh ít tốn kém nhất.
Vũ khí của cuộc chiến này chỉ có một thứ: đầu óc thông minh của con người, bên cạnh đó là những máy computer mà giá vài ba trăm chiếc cũng không bằng một chiến đấu cơ tối tân hay tàu ngầm loại nhỏ.
Mọi dân tộc đều thừa khả năng tiến hành cuộc chiến trên những computer ngoại hạng, mà chiến sĩ là những chuyên viên programmer chuyên nghiệp được huấn luyện nhiều năm, có tinh thần yêu nước và trung thành tuyệt đối, còn phải được kiểm soát bằng hệ thống an ninh cảnh giới cao nhất của quốc gia.
Tuy vậy, chiến tranh không gian ảo dẫu là tương lai chiến tranh của loài người, nó vẫn phải đi song song với kỹ thuật vũ khí tối tân siêu việt, nếu không, sẽ chỉ là những âm binh ảo vô hình không thể chinh phục được một mục tiêu sống thực nào.
Bài của Việt Long / RFA
-------------------------------
About Unknown
Không có nhận xét nào