Từ Nguyễn Phú Trọng đến Lê Hiền Đức

Con người có thể nhận thức được chân lý khách quan là nhờ biết KHÁI QUÁT HÓA,
đúc kết, xâu chuỗi những hiện tượng của thực tiễn thành các quy luật để hướng
dẫn cho hành động, tác động vào thực tiễn, rồi lại lấy kết quả thực tiễn để tiếp
tục kiểm tra sự đúng sai của nhận thức đã có… Nhưng nếu những khái quát, đúc kết
thực tiễn ban đầu đã sai mà lại quyết tâm “kiên trì” và phát triển những sai lầm
gốc rễ ấy thì nguy hiểm biết chừng nào? Bài giảng về chủ nghĩa xã hội của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thuyết trình tại Cuba vừa rồi là một ví dụ điển hình như vậy.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Trò chuyện với một vị đảng viên già, từng lão luyện trong nghề tuyên giáo về bài viết ấy của ông Tổng Bí thư, tôi bất ngờ về một nhận xét thú vị:

Người ta cứ bảo ông Trọng là Trọng Lú, hay Trọng Cuội như hỗn danh của đám dân đen gọi ông, nhưng đến bài này tôi thấy ông ấy cũng khôn, có tính toán đáo để, và có pha chút tự tin tự hào thật sự nữa mới khổ. Cả bài lý luận thì ông ấy “cóp” y nguyên những gì đã học được ở trường Đảng của Liên Xô, duy có một điểm sáng tạo để ghi dấu ấn Nguyễn Phú Trọng vào lịch sử Mác-Lê, đó là ông tự cho mình đã đem lại cho nền kinh tế thị trường của nhân loại một khái niệm, một hình thái kinh tế-chính trị mà loài người chưa từng biết đến là “Kinh tế thị trường với cái đuôi định hướng xã hội chủ nghĩa”, tương tự như Tổng Bí thư Lê Duẩn đã đóng góp cho nhân loại cái lý thuyết “Làm chủ tập thể” vậy.Cuba là diễn đàn thích hợp nhất để ông tung ra luận điểm “đột phá” này.

Tôi gật gù: Ừ thì, “đã
sinh ra ở trong tuyên giáo, phải có danh gì với Mác-Lê” một
tý chứ lỵ, đường đường một Tiến sĩ Xây dựng Đảng chứ có phải…

Thú thật, bây giờ cứ trông thấy ông nào nói đến Mác-Lê một cách trịnh trọng là
tôi lại thấy mủi lòng mà ái ngại thế nào ấy, chẳng lẽ ông này là đồ đệ của Kim
Jong In hay sao mà không biết rằng đó chỉ là một thứ “rác
tư duy” mà lịch sử đã vứt vào sọt? Bà Thủ tướng Brasil tỏ ý ghê tởm một tín
đồ Mác-Lê và chốt cửa không cho vào thì cũng phải thôi.

Phải công nhận những người sáng lập chủ nghĩa cộng sản đã rất “dũng cảm” khi
quyết làm một cuộc tổng kết KHÁI QUÁT HÓA vĩ đại bao trùm hết thế giới và bao
trùm hết lịch sử. Tiếc rằng ý đồ quá lớn nhưng lực bất tòng tâm nên cuối cùng
chỉ là những “khái
quát vội” và “khái
quát nhầm” một cách trầm trọng.

Ví dụ:

- Lầm tưởng chủ nghĩa đế quốc là giai đoạn sau cùng của chủ nghĩa tư bản trước
giờ cáo chung,

- Lầm tưởng lịch sử loài người chỉ là những chuỗi đấu tranh giai cấp,

- Lầm tưởng tư hữu là kẻ thù duy nhất sinh ra bất công nên dùng quyền lực để
tiêu diệt tư hữu,

- Lầm tưởng nhà nước chỉ là công cụ của giai cấp này đàn áp giai cấp khác nên
hướng tới nhà nước tự tiêu vong,

- Lầm tưởng sản xuất tư bản càng phát triển thì người lao động càng bị bần cùng
hóa nên xã hội tư bản sẽ đi vào đường cùng,

- Lầm tưởng giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất có sứ mạng đào mồ chôn
chủ nghĩa tư bản,

- Lầm tưởng rằng vô sản toàn thế giới có thể liên hiệp lại vượt qua mọi ranh
giới quốc gia,

- Lầm tưởng một số diễn biến tại châu Âu bấy giờ là khái quát chung cho thế giới,

- Lầm tưởng có thể thiết kế lại thế giới và uốn nắn lại con người, có thể điều
khiển loài người một cách có kế hoạch và theo một quỹ đạo do những đầu óc siêu
việt nghĩ ra… vân vân và vân vân…

Nhưng, nghĩ cho cùng thì Mác-Lê có cả nghìn điều sai lầm cũng chẳng cần để ý làm
gì, chỉ biết một điều, còn Mác-Lê thì còn Đảng, còn Đảng thì vẫn còn câu Quốc tế
ca “bao
nhiêu lợi quyền ắt qua tay mình” là được rồi. Tim đen ấy ai mà chẳng biết,
“bạn
đời ơi ta đã hiểu nhau rồi” (thơ Tố Hữu nhiều câu trứ danh thật!).

Mác-Lê đã khái quát nhân loại một cách trật khấc như vậy, thì dưới ánh sáng ấy
ông Tổng Bí thư có khái quát tình hình Việt Namthế nào cũng có thể đoán trước.
Có người bảo Tổng Bí thư mô tả hiện tình Việt Namnhư lời một kẻ mộng du, thực
tiễn một đằng đúc kết một nẻo. Ông Hạ Đình Nguyên thì gọi đó là “sự
khốn cùng của đúc kết thực tiễn và tư duy lý luận” thật chẳng sai chút nào.

Nhưng không phải tư duy của đảng viên cộng sản nào cũng “khốn
cùng” như ông Tổng Bí thư. Trong những đảng viên có nhận thức khái quát
ngược chiều với Tổng Bí thư và sát với thực tiễn không ai bằng cụ Lê Hiền Đức.
Cụ Lê Hiền Đức không phải nhà lý luận và không hề có ý định viết lý luận, nhưng
“đằm mình” trong thực tiễn ở những nơi xung đột nóng bỏng nhất của mâu thuẫn xã
hội, cụ đã khái quát thực tiễn thành những kết luận đanh thép như dao chém đá,
nổi bật nhất là hai luận điểm sau đây:

1- “Chừng
nào ông Đoàn Văn Vươn và những người thân của ông còn phải nằm trong vòng lao lí,
còn chưa được bồi hoàn các quyền lợi về vật chất, tinh thần đã bị xâm phạm thì
chừng đó tôi còn nhìn chính
quyền trung ương của Việt Nam chỉ như là sự PHÓNG TO của chính quyền huyện Tiên
Lãng, chính quyền thành phố Hải Phòng mà thôi”. Kết
luận này đánh tan một luận điểm cố hữu được dùng như tấm lá chắn cho sự sống còn
của Đảng Cộng sản luôn coi mọi sự bê bối chỉ là những hiện tượng cá biệt, chỉ là
sai lầm trong việc thực hiện ở cấp dưới. Cụ Lê Hiền Đức đã khái quát rằng trên
dưới đều cùng một giuộc, càng lên trên thì đám “cướp
ngày, cướp cạn” chỉ càng “phóng
to” hơn mà thôi, vấn đề thuộc về bản chất rồi.

2- Sau
khi “xét
về nhiều mặt, tình cảnh người dân Việt Nam hiện nay còn kém cả thời chịu ách cai
trị của phong kiến, ách đô hộ của thực dân, phát-xít”, sau khi thấy nhà
nước hiện nay đã đi ngược lại các khẩu hiệu cách mạng trước đây, đã “nghiền
nát hai chữ nhân dân” trong tên gọi của nhiều tổ chức do Đảng Cộng sản lãnh
đạo, cụ Lê Hiền Đức kết luận về Đảng và nhà nước hiện nay là“phản
cách mạng đã rõ ràng rồi”.

Một đảng, một nhà nước tự xưng cách mạng nhưng hiện nay đã đi vào con đường “phản
cách mạng” cũng tức là phản động, chống lại nhân dân!

Luận điểm này quan trọng, nó đánh tan luận điểm tuyên truyền cố hữu rằng “ý
Đảng là lòng Dân”, Đảng
với Dân là một!

Một khi “một bộ phận không nhỏ” trong giới cầm quyền đã phản cách mạng, phản lại
nhân dân, dân và họ đã đi trên hai con đường ngược nhau thì làm gì có “thời
cơ vàng của dân tộc cũng (đồng thời) là thời cơ vàng của Đảng ta” như tác
giả Nguyễn Trung đã “phát hiện” và rất nhiều đảng viên tương tự cũng tán thành?

Và cũng không thể bàn về “sự
lựa chọn nào cho Việt Nam” nói
chung khi Việt Nam bao gồm hai thành tố ngược chiều khác nhau về lợi ích: một
nhân dân Việt Nam lương thiện và một thế lực cầm quyền đã thoái hóa đến độ “phản
cách mạng rõ ràng”, tức đã không còn đồng hành cùng nhân dân (mặc dù bác
Nguyễn Trung phân tích thế giới bên ngoài rất kỹ càng, chí lý). Đây cũng là đề
tài để những người cùng chung khát vọng canh tân đất nước phải suy nghĩ.

cụ Lê Hiền Đức

Sau cùng cho phép tôi nhắc đến mấy lời đồng cảm của riêng tôi, một người khác
hẳn cụ Lê Hiền Đức, vì tôi không là đảng viên cũng chẳng có hoạt động thực tiễn
nào ngoài lĩnh vực nghiên cứu sinh học, về xã hội tôi chỉ là kẻ “lý thuyết suông”.
Vậy mà, may cho tôi, “tư duy lô-gích” trong bài “Chia
tay Ý thức hệ” và bài “Từ
vụ Bô-xít nghĩ về vận nước”, đã giúp tôi mường tượng ra cái viễn cảnh
dằn vặt trước sự PHẢN BỘI không thể tránh khỏi của tất cả những ai đã dấn thân
theo con đường cộng sản:

“Học
thuyết chuyên chính vô sản là bà đỡ cho cả nạn NỘI XÂM lẫn NGOẠI XÂM, hai kẻ
sinh đôi này tất nhiên câu kết với nhau để cùng tước đoạt quyền làm chủ của dân
đối với đất nước”.

“Hậu
quả là ngày nay bất cứ người cộng sản nào cũng phải chọn một trong hai sự ‘PHẢN
BỘI’ không thể thoái thác: hoặc
là phản lại (hoặc từ bỏ) học thuyết sai
lầm để trung thành với nước
với dân (cũng là trung thành với tấm lòng và mục tiêu chân chính của Mác),hoặc
là cứ ‘trung thành’ với học thuyết sai lầm thì lại phản dân tộc, phản tiến hoá. Người
cộng sản tử tế chọn cách ‘phản’ thứ nhất! Còn phần lớn người cộng sản có quyền
bính trong tay thì chọn cách ‘phản’ thứ hai, và gọi sự ‘phản’ của họ là đức
tuyệt đối trung thành. Thái độ im lặng thực chất là gián tiếp đồng loã với cách
phản bội thứ hai”.

Tôi cảm phục cụ Lê Hiền Đức một phần, vì sự dũng cảm của người đảng viên già dấn
thân vào thực tế đấu tranh gian khổ cùng những người nông dân nghèo khó và oan
ức, thì tôi càng cảm phục bội phần khả năng tư duy và khái quát chặt chẽ, rành
mạch của cụ. Người đảng viên già sở dĩ rành mạch được vì trong tâm khảm của cụ
chỉ có một nỗi đau đáu duy nhất: Tôi
thương dân tôi lắm! Chỉ
một câu đơn giản thế thôi mà nghe đến ứa nước mắt.

Trước bài thuyết trình của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về thực tiễn ViệtNam, cụ
Lê Hiền Đức sừng sững là một đối chứng.

Từ Nguyễn Phú Trọng đến Lê Hiền Đức, một khoảng cách vừa rất gần mà cũng rất xa.

Người phụ nữ được Giải thưởng Liêm chính năm 2007 của Tổ chức Minh bạch Quốc tế
chẳng những MINH BẠCH trong hoạt động đấu tranh thực tiễn mà càng MINH BẠCH
trong tư duy, trong khi tư duy của rất nhiều nhà trí thức khoa bảng hiện nay, kể
cả trí thức tiến bộ xem chừng còn xa mới đạt đến độ… MINH BẠCH!

8/5/2012

© Hà Sĩ Phu

© 2012 pro&contra